Wat te doen tegen fruitvliegjes?

Als je last hebt van fruitvliegjes, dan heb je wel een probleem, want het zijn er al snel onnoemelijk veel. Til de deksel van je kliko maar eens op in de zomer, dan vliegen er vaak al tientallen fruitvliegjes uit. Ga je de keuken in, dan zitten de kleine vliegjes ook op je eten en zeker niet alleen op het fruit. Maar even los van de overlast: wat zijn fruitvliegjes eigenlijk? Kunnen ze kwaad en moet je fruitvliegjes bestrijden? Hoe dan? Alle informatie over fruitvliegjes en de beste tips tegen deze kleine vliegjes in huis vind je hier.

Hoe kom je van fruitvliegjes af? De beste tips!

In sommige gevallen is het erg lastig om fruitvliegjes in huis te voorkomen, maar zodra je de eerste exemplaren ziet vliegen, moet je wel in actie komen. Misschien is het slechts een beginnende vliegenplaag, maar wie weet hebben de fruitvlieg en haar zusjes wel meer plekken gevonden om eitjes te leggen? Hoe dan ook, je wilt vast aan de slag gaan met deze methodes:

1. Plaats kleeflinten om fruitvliegjes te vangen.
2. Zet ramen of deuren tegen elkaar open, fruitvliegjes houden niet van tocht.
3. Maak een fruitvliegjes vanger met een klein plastic bakje. Doe er iets zoets in: honing, azijn, overrijp fruit of siroop. Dek het bakje af met plastic folie waarin je een paar kleine gaatjes prikt. De fruitvliegjes kruipen daardoor naar binnen, maar kunnen er niet meer uit.
4. Een andere vorm van fruitvliegjes vangen: zet een open fles met een bodempje wijn op het aanrecht. De vliegjes kruipen in de fles, raken beneveld - zeg maar dronken - en verdrinken.
5. Zuig de fruitvliegjes op met de stofzuiger en vergeet daarbij niet het aanrecht te stofzuigen, om eventuele eitjes eveneens mee te nemen. Doe een takje lavendel in de stofzuigerzak om voortplanting van de vliegjes in de zak te voorkomen.
6. Maak een val voor fruitvliegjes: zet een schaaltje met een mengsel van water, azijn en een scheutje afwasmiddel op het aanrecht. De azijn lokt de vliegjes, het afwasmiddel zorgt ervoor dat ze niet blijven drijven, maar zinken en verdrinken.
7. Een ander middel tegen fruitvliegjes: zet een schaaltje stroop of honing op het aanrecht. De vliegjes komen er dankbaar op af, landen erop en blijven vervolgens plakken in de kleverige substantie. 

Wat zijn fruitvliegjes?

De fruitvlieg - ook wel bananenvlieg genoemd - is een heel klein vliegje. Fruitvliegjes komen vooral in de zomer voor, want dan is het warm genoeg voor de vliegjes om te kunnen overleven. Er bestaan 3000 (!) verschillende soorten fruitvliegjes. De drosophila melanogaster is de bekendste soort die in Nederland voorkomt. Het vliegje zorgt voor overlast in keukens, fruitkwekerijen en voedselproducerende bedrijven. Tegelijkertijd is het fruitvliegje van grote waarde voor de medische wetenschap, vanwege haar grote genetische overeenkomsten met de mens.

Hoe zien fruitvliegjes eruit?

Fruitvliegjes kunnen 2 tot 4 millimeter groot worden en zijn lichtbruin van kleur. Ze hebben opvallend grote, rode ogen die zo klein zijn dat wij ze als mens met het blote oog nauwelijks kunnen waarnemen. Fruitvliegjes hebben twee vleugeltjes en zes poten. Mannetjes zijn te herkennen aan een zwarte stip op hun achterlijf, vrouwtjes zijn overwegend wat groter en hebben een puntige achterzijde. Dat is evenwel alleen zichtbaar onder een microscoop.

Is een rouwvliegje hetzelfde als een fruitvliegje?

Kleine vliegjes in huis zijn niet altijd fruitvliegjes. Als de vliegjes zich rond je kamerplanten bewegen, dan zijn het zeer waarschijnlijk rouwvliegjes. Het rouwvliegje is eigenlijk geen vlieg, maar een mug: de varenrouwmug om precies te zijn. Deze kleine, zwarte mug legt eitjes in de vochtige potgrond van kamerplanten. De larven die uit de eitjes komen zijn schadelijk, want ze vreten van de wortels van planten. Binnen een week of zes ontpoppen de larfjes zich tot mugjes. Deze mugjes leven maar twee dagen en zijn niet schadelijk. Je kunt rouwvliegjes tegengaan door de potgrond te vervangen.

Waar komen fruitvliegjes vandaan en hoe krijg je ze in huis?

1. Je neemt fruitvliegjes mee met je boodschappen.
2. Eitjes van fruitvliegjes zitten in of op je gekochte fruit.
3. Fruitvliegjes vliegen door open ramen naar binnen.
4. Fruitvliegjes kunnen vanuit de kliko ook hun weg naar binnen vinden.
5. Fruitvliegjes komen ook op ander (rottend) organisch materiaal af. 

Waar komen fruitvliegjes op af?

Fruitvliegjes houden van allerlei zoete dingen en ze hebben een voorkeur voor overrijp of al rottend fruit. Maar als dat niet voorhanden is, nemen ze ook genoegen met andere dingen. Wat zoal? Check dit lijstje:

• Rottende en beschimmelde groenten
• Restjes wijn in een glas of fles
• Restjes bier in een flesje of blikje
• Gemorst vruchtensap of frisdrank
• Restjes sap of frisdrank in een glas, fles of pak
• Verwelkte bloemen
• Dorre blaadjes van plantjes
• Bedorven voedsel in je vuilnisbak
• Koffiedrab in het koffiezetapparaat, koffiepads en theezakjes
• Tuinaarde en potgrond

Hoe is de levenscyclus van een fruitvliegje?

Het fruitvliegje leeft tussen de twee en negen weken. Dat leven begint, zoals bij alle vliegen, als eitje. De eitjes worden gelegd in rottende en gistende voedingswaren. Het eitje groeit bij een prettige temperatuur (boven de 20 graden) binnen twee weken uit tot larve. Deze ontwikkelt zich vervolgens tot pop en ontpopt zich uiteindelijk tot vliegje. Binnen een week is het vliegje in staat zichzelf voort te planten. Elk vrouwtje kan maar één keer in haar leven eitjes afzetten, maar dat zijn er dan wel tot 400 stuks in één keer. 

Heeft het fruitvliegje natuurlijke vijanden?

De fruitvlieg heeft een heel belangrijke natuurlijke vijand (behalve de mens) en dat is de sluipwesp. Deze wordt door (fruit)kwekers dan ook vaak ingezet om overlast tegen te gaan. Verder wordt de fruitvlieg gegeten door spinnen, kevers, andere soorten wespen en rovende vliegen. Ook parasieten als de schildwesp vormen een groot gevaar voor fruitvliegjes.

Zijn fruitvliegjes schadelijk voor de gezondheid?

Fruitvliegjes zijn niet schadelijk voor de mens. In de vrije natuur helpen de larven van het fruitvliegje weliswaar bij het opruimen van organisch materiaal en dat is mooi, maar voor kwekers van fruit zijn de vliegjes een ramp. De fruitvlieg verspreidt namelijk schimmels, bacteriën en gistcellen door van vrucht naar vrucht te vliegen en boort zo nieuwe voedselbronnen aan voor haar larven. Voor de fruitliefhebber is het bovendien geen prettig idee om een vrucht te eten met larfjes erin. Ook producenten van jam, bier, sap en frisdrank zitten om dezelfde reden niet te wachten op een fruitvliegjesplaag.

Het wetenschappelijk nut van fruitvliegjes

Het fruitvliegje is voor de medische wetenschap van groot belang. De fruitvlieg blijkt over 16.000 genen te beschikken, de mens over 25.000 genen. Maar liefst 75 procent van de genen waarvan we weten dat een foutje bij de mens een ziekte veroorzaakt, komt ook bij de fruitvlieg voor. Daarom is het fruitvliegje een heel geschikt modelinsect om te testen wat zo'n gendefect doet. Dit testen is niet nieuw: al in 1933 kreeg de Amerikaan Thomas Hunt Morgan de Nobelprijs voor de geneeskunde vanwege zijn baanbrekende experimenten met het fruitvliegje.

Tips om fruitvliegjes te voorkomen

Fruitvliegjes komen vooral in de zomer voor. Als je dit weet, kun je je hier al enigszins op voorbereiden. Heb je bijvoorbeeld groente of fruit in de supermarkt gekocht? Was de producten dan altijd goed, want het is mogelijk dat fruitvliegjes hier al eitjes op hebben gelegd. Belangrijk is ook dat je organisch afval tijdig uit de keuken verwijdert en dat de kliko (twee)wekelijks geledigd wordt. Want hoe langer het afval blijft liggen, hoe meer fruitvliegjes zich daarin kunnen ontwikkelen.

• Controleer je fruit regelmatig: zit er een rottend exemplaar bij? Gooi dat direct weg!
• Berg al je voedsel goed op in blikken of dozen.
• Wikkel organisch afval in krantenpapier voor je het in de groenbak gooit.
• Laat je afval op tijd verwijderen en maak je groenbak ook geregeld schoon.
• Maak het aanrecht goed schoon na het koken. Restjes trekken vliegjes aan!
• Zorg na het eten meteen voor de vaat. 
• Gooi vieze vaatdoeken en sponsjes weg.
• Check je afvoer (de sifon) regelmatig op etensresten.
• Etensresten tegen de tegels? Poets die zo snel mogelijk weg.
• Gebruik liever geen schoonmaakmiddel met citroen- of appelgeur, maar met eucalyptusgeur, lavendel of iets neutraals.
• Zet een geurig kruidenplantje (basilicum, dille of salie) in de buurt van je fruit. De vliegjes houden niet van die geur.
• Leg wat kruidnagels, knoflookteentjes of takjes lavendel tussen het fruit: ook die geuren vinden fruitvliegjes vies.

Kan ik fruitvliegjes zelf bestrijden met een spray?

Fruitvliegjes zitten meestal op voedsel, maar je kunt ze ook op (betegelde) wanden in de keuken of woonkamer aantreffen. Zeker als er restjes vet of voedsel tegen die muren kleven. Of het dan slim is om een spray te gebruiken ter bestrijding van fruitvliegjes? Liever niet, want het is wel een giftig middel en dat spray je over fruit dat je nog wilt eten? Toch een spray gebruiken? Dan hebben wij drie belangrijke tips voor je:

1. Spray nooit over voedsel heen, het is gif!.
2. Spray niet op muren die niet betegeld zijn.
3. Spuit je het gif op betegelde wanden? Veeg het gif dan ook weer zo snel mogelijk weg en ventileer de behandelde ruimte goed.

Extra waarschuwingen bij het bestrijden van fruitvliegjes met gif: lees altijd eerst de gebruiksaanwijzing als je een giftig middel gebruikt. Houd er tevens rekening mee dat bepaalde huisdieren niet tegen insecticide kunnen. Ook kinderen kunnen de giftige dampen inademen, dus ventileer ruimtes altijd goed na het gebruik van een spray!

Fruitvliegjes professioneel laten bestrijden

Een fruitvliegjesplaag aanpakken of fruitvliegjes verjagen is soms lang niet zo simpel. Daarom raden we je aan om bij uiterste nood een professional in bestrijding van vliegen in de arm te nemen. Deze vakman zal er eerst voor zorgen dat de bron van de fruitvliegjes wordt weggenomen: bijvoorbeeld rottend fruit of flessen met nog een bodempje zoetigheid. Vervolgens zal hij de fruitvliegjes veilig en met succes bestrijden. Bel of mail daarom jouw lokale ongediertebestrijder nu en laat het werk over aan hem, want als het gaat om een ware fruitvliegjesplaag kun je wel wat hulp gebruiken!