Kürt müziğinin duayeni: Aram Tigran

HABER MERKEZİ

Kürt müziğinin duayeni Ermeni asıllı sanatçı Aram Tigran’ın yaşamını yitirişinin üzerinden 14 yıl geçti. Kürt olmadığı halde Kürt kültürü ve müziğine Kürtlerden çok daha fazla emek veren Aram Tigran, 53 yıllık müzik yaşamı boyunca Ermenice, Arapça, Türkçe olmak üzere birçok dilde şarkılar seslendirdi.

Sürgünde doğup, sürgünde yaşamını yitiren ve hasretini çektiği Amed’te defnedilmesine izin verilmeyen Aram Tigran, 1953 yılında fakir bir ailenin çocuğu olarak Qamişlo’da dünyaya gelir. 1915 Ermeni soykırımından kurtulan ailesi Amed’den Qamişlo’ya göç eder. Daha 9 yaşından müziğe ilgi duyan Tigran, 19 yaşındayken profesyonel bir şekilde müzik yapmaya başlar. Bu yıllarda Qamişlo’da müzik yapan Tigran, 1966 yılında Kürtlerin arasında sayılı ünlü sanatçılardan biri haline gelir. Ardından dört ülkedeki bütün Kürtler tarafından can kulağıyla dinlenen Erivan Radyosunda çalışır.

Erivan Radyosunda şarkı söylemeye başladıktan sonra Aram Tigran Kürtlerin en sevdiği sanatçılardan biri olur. 1990’lı yıllara kadar Erivan Radyosunda söyleyen Tigran, bu tarihten sonra Avrupa’ya çıkar. Avrupa’da da devam ettirdiği sanat yaşamının tam 16 yıllık çalışma döneminde Ermenice, Kürtçe, Arapça ve Türkçeden ibaret tam 435 şarkı derleyip okur. Tigran, bir söyleşide, “Ermeniyim ama Kürt acısıyla Ermeni acısını bağrımda aynı hissederim ve ben Mezopotamya’yım” diyerek Kurdistani halkların tarihsel, kültürel gerçekliğine vurgu yapar.

Kürt olmadığı halde Kürtçe şarkılar söyleyerek Kürt müziği ve kültürüne büyük katkılar sunan Aram Tigran, Kürt halkıyla olan dostluğunu ve sevgisini şöyle dile getiriyordu: “Kürt ve Ermeni halkı her şeyden önce en kadim halklaardır. Yıllarca kardeş gibi yaşamışlar. Kürt halkının babama çok iyiliği dokunmuş. Babam her zaman ‘Şu an hayattaysam Kürtler sayesindedir çünkü Ermeni soykırımı zamanında bir Kürt aile, ailemi kurtarmıştı’ derdi.”

‘Benim için Aram ölmemiştir’

Önder Öcalan, Aram Tigran’ın hem iyi bir dostu hem de hayranıydı. Yaptığı birçok söyleşi ve değerlendirmesinde Tigran’dan büyük bir övgüyle söz eder.

Önder Öcalan 30 Kasım 1997 yaptığı bir söyleşide; “Daha ortada PKK siyaseti yoktu, Kürt siyasetine bulaşmamıştım. Sesini ilk duyduğumda Ankara’daydım. O zaman ilk kez sesini duydum. Kürtlük duygularım da o zaman daha olgunlaşmamıştı, yavaş yavaş teori düzeyinde sorunun üzerinde duruyorduk. Bu sesi duyduğumda, ‘bu ses sahipsiz kalmamalı, bu ses sahiplenilmeli, bu ses ölmemeli, bu ses başarıya gitmeli’ demiştim.”

‘Karşılıklı ilham aldık’

Önder Öcalan “Kürt Sorunu ve Demokratik Ulus Çözümü – Soykırım Kıskacında Kürtleri Savunmak” adlı kitabında Aram Tigran’ı şu cümlelerle anıyordu: “Birçok sanatçı dostla bu sahada (Suriye) tanıştık. Birbirimizden karşılıklı ilhamlar aldık. Sanatın gerçeğini açıklayan bir ifade tarzı olduğu bilgisine ulaşmamı bu dostça ilişkilere borçluyum” der.

‘Böyle bir ayrılığı istemezdim’

Önder Öcalan Aram Tigran’ın vefatından sonra yaptığı bir söyleşisinde; “Tüm sanatçılar içinde benim için ilk sırada yer alan Aram Tigran’la bu sahada tanışmanın büyük tarihsel değerinden bahsediyorum. Suriye’den ayrılmadan bir gün önce beraberdik. Bir daha görüşmeyebileceğimizi hiç aklımdan geçirmemiştim. Böylesi bir ayrılışı hiç istemezdim. Amed konserlerini gerçekleştirmesi onun için de mutluluktu. O bizi, biz onu takip ediyorduk. Ölüm sessizliğinin geçerli kılınmaya çalışıldığı dönemin bu davudi sesi, özgür gerçeğimizin ses sultanı olarak bizimle birlikte hep yaşayacaktır” der.

‘Ona büyük şehit diyorum’

Aram Tigran hayata veda ettiğinde ise Önder Öcalan, yasını şu cümlelerle ifade edecekti: “Başta ailesi olmak üzere tüm halkımıza ve Ermeni halkına baş sağlığı diliyorum. Aram Tigran Ortadoğu’nun bülbülüydü. Aram aynı zamanda şahsi bir ozanımdı. İlk Ankara’dayken, radyodan sesini duydum. Aram Tigran’ı Ankara’da ilk dinlediğimde, ‘Bu ses ölmemeli, hep özgür kalmalı’ demiştim. O ses beni Kürdistan’a götürdü. Bu sesler ölmez. Aram için öldü diyemem. Aram için şehit diyorum, ölümsüzleşti. Ona büyük şehit diyorum. Benim için Aram ölmemiştir.”